Next Tuesday it will be fifteen years ago that Karst T. drove his car through a crowd in Apeldoorn on Queen’s Day. The attack left eight people dead and several injured. NU.nl readers Ton Hardon and Thijs Bertels were there and told their story.
“Ik werd de dag voor Koninginnedag getipt door een kennis om naar Apeldoorn te komen”, begint Ton. Hij stelt het idee voor aan zijn vrouw en zijn zoons van destijds zeven en tien. Iedereen reageert enthousiast. “Apeldoorn heeft een historische lading voor het koningshuis en we hadden de Oranjes nog nooit gezien.” Voor het gezin is het dus een uitgelezen kans.
Omdat Ton en zijn gezin uit de regio komen, weet hij op Koninginnedag in de buurt van het monument De Naald te parkeren. De dranghekken staan pas net op het kruispunt, waardoor ze nog een goed plekje kunnen uitzoeken. Ton kiest in eerste instantie een plekje uit, maar zijn vrouw wil toch op een andere plek staan.
“Ik ben een eigenwijze man, maar besloot toen maar naar mijn vrouw te luisteren.” Dat Ton luisterde, blijkt later belangrijk. “Precies op de plek waar we eerst stonden, zag ik de auto door de mensenmenigte razen.”
“Ik ben eigenlijk altijd, bewust en onbewust, met de veiligheid van mijn gezin bezig”, gaat Ton verder. “Ik heb nog naar de Jachtlaan (waar de auto vandaan kwam, red.) gekeken en gedacht: daar zou een auto vandaan kunnen komen. Maar het lijkt zo onrealistisch. Je denkt dat het toch niet kan gebeuren.”
“En ineens zag ik de zwarte auto door de menigte komen.” Ton denkt in eerste instantie dat de auto onderdeel van de optocht was. “Daarna zag ik mensen als poppen door de lucht vliegen en op het asfalt terechtkomen.”
‘Turning, turning, turning’
Thijs is working for that day EditionNL. He has special permission as a cameraman to film. He is standing in the middle of the intersection when a loud bang sounds around 11.45 am. “The crush barriers shot through the air like matchsticks, after which people also flew through the air,” Thijs remembers. “A few seconds later the Suzuki Swift drove past me very fast.”
The cameraman freezes for a few seconds. “But the switch turned. The reporter I work with shouted: ‘Thijs, turn, turn, turn.'” Thijs then walks across the intersection. “I swerved through the victims, who were almost impossible to avoid on screen. I think I filmed the police officer near the Suzuki Swift and the ambulances that arrive.”
Ton: “It was as if time stood still. It was silent for seconds.” The silence is replaced by panic and chaos. “I saw helicopters flying above us, police officers on bicycles and people running, screaming, looking for acquaintances and bystanders to provide help.”
The father of two is stunned and cannot believe what is happening. He thinks he’s in the middle of a terrorist attack and wonders if something else will follow. “My children have to get out of here, I immediately thought, so we fled to our car.”
The change from celebration to panic
He never saw the images that Thijs made that day. “I have been all over the world for disasters, from Mali to the tsunami in Japan, but you go there prepared. In Apeldoorn you don’t expect this to happen.” What has always stayed with him is the change from celebration to panic and chaos.
Thijs has become more cautious at major events. “I am more alert when there are loud bangs, I always look for an escape route and see if there are concrete blocks that can stop cars.”
The attack also left its mark on Ton’s family. “We do not look for places where many people gather. That is why we celebrate King’s Day in a very subdued and safe place.” But when he thinks back to Queen’s Day in 2009, Ton is grateful to his wife. “She suggested we stand a few feet away.” There is therefore something wonderful about it for him. “Apparently our time hasn’t come yet that day.”
Dit gebeurde er tijdens de aanslag op Koninginnedag in 2009
De 38-jarige Karst T. rijdt op 30 april 2009 met ruim 110 kilometer per uur in op de Koninginnedagoptocht in Apeldoorn. De zwarte Suzuki Swift waar T. in rijdt, raast vanuit de Jachtlaan richting de Zwolseweg door dranghekken en schept zeventien mensen uit het publiek.
T. rijdt richting de bus op het kruispunt waar de koninklijke familie in zit. De auto komt tot stilstand tegen het monument De Naald. De koninklijke familie blijft ongedeerd. Er komen acht mensen om het leven, onder wie T. zelf.
Volgens het Openbaar Ministerie had T. het op het koninklijk huis gemunt en wilde hij de bus aanrijden. Het rapport van de Nationale Recherche suggereerde wel dat T. een anoniem leven leidde en affiniteit had met rechts-radicale en antimonarchistische ideeën, maar dat dit geen aanleiding voor de aanslag was. Het motief van T. is altijd onduidelijk gebleven.
